Για την μαύρη επέτειο του Πραξικοπήματος

"Στο μπόι της να σηκωθεί… Τρόπος του λέγειν.

Σώπασαν τα βιολιά, σώπασαν τα λαγούτα.

Αφοπλισμένη προχωρεί γονατιστή στο χώμα."

-Μιχάλης Πιερής

Πολλά μπορούν να ειπωθούν όσον αφορά το "τίς πταίει" για το πραξικόπημα της Κύπρου που έκλεισε χτες 51 χρόνια. Πολλές και οι σκοτεινές αλήθειες γύρω από το πρόσωπο του Μακαρίου. Ωστόσο, τα όσα λέγονται ότι ήταν "χαμένη ευκαιρία" τα σχέδια του Άτσεσον και πως ο Μακάριος "κακώς δεν τα δέχτηκε", αποσιωπούν ότι αυτές οι "χαμένες ευκαιρίες" ήταν σχεδιασμοί των μεγάλων δυνάμεων που ανοίγαν το δρόμο για την διχοτόμηση. Επιπλέον, τα οπαδικά περί "άγιου" ή "δαίμονος" για τον τότε πρόεδρο και αρχιεπίσκοπο (όσο σωστή και αν είναι η όποια αρνητική άποψη), δεν βοηθούν να κατανοηθεί πραγματικά ο όλεθρος του πραξικοπήματος. Πάντα όταν πέφτουν οι στήλες του Ερμού, ακολουθεί μεγάλη καταστροφή. Και οι μεγάλες δυνάμεις ήταν παρούσες σε όλο αυτό, έχοντας ως τέλεια πιόνια τόσο τους ακροδεξιούς πραξικοπηματίες στην Κύπρο όσο και τους στρατιωτικούς δικτάτορες του Ελλαδικού χώρου. Οι εισβολείς του Αττίλα δεν κατάφεραν μαγικά να μπουν μέσα. Τους το επέτρεψε η προαναφερθείσα συνθήκη. Κανένα κάστρο δεν μπορεί να δεχτεί έτσι απλά κάποια έφοδο, αν δεν έχει προβλήματα εντός των τειχών του. Μας τα διδάσκει άλλωστε αυτά και η ιστορία του Ισπανικού Εμφυλίου. Γνωστά τα όσα είπε ο Φρανκοϊστής στρατηγός Εμίλιο Μόλα, όταν πήγαιναν τα στρατεύματα του Φράνκο να πολιορκήσουν τη Μαδρίτη, ότι εκτός από τις τέσσερις φάλαγγες στρατευμάτων που πλησίαζαν την πόλη, υπήρχε και μια "πέμπτη φάλαγγα" στο εσωτερικό της.

Η μνήμη των τραγωδιών και των μελανών σελίδων της ιστορίας ας είναι σημείο αναφοράς και τρόπος να διδαχτούμε για το παρόν.